استلار یک ارز دیجیتال و شبکه بلاک چین است که در این مطلب، تاریخچه، نحوه عملکرد Stellar و رمز ارز XLM، کیف پول ها و نحوه خرید و فروش را بررسی میکنیم.
در دنیای ارزهای دیجیتال، بعضی از پروژهها به دنبال حل مسائل و مشکلات مربوط به انتقال پول در سطح جهانی هستند. یکی از مطرحترین این پروژهها، استلار (Stellar) است که سعی دارد با ارائه یک سیستم ارزان و سریع مبتنی بر بلاک چین، خدمات خود را به طور عادلانه در سطح جهان گسترش دهد. ارز دیجیتال مورد استفاده در این شبکه، لومن یا XLM نام دارد و آن را میتوان رقیب ریپل و رمز ارز XRP در نظر گرفت. اما استلار چیست و چگونه کار میکند؟ هدف پروژه Stellar چیست؟ چگونه میتوانیم ارز XLM بخریم و کیف پولهای آن کداماند؟ تاریخچه این ارز دیجیتال چیست و چه کسانی آن را ساختهاند؟
استلار چیست؟
استلار یک شبکه پرداخت توزیع شده بوده که هدف آن ارسال پول در سطح بینالمللی به آسانی و ارزانی یک ایمیل است. استلار رمز ارز خود به نام لومن (Lumen) که به اختصار XLM نامیده میشود را ارائه داد و این واحد پول فقط نقش مکمل در طراحی شبکه را دارد. مورد استفاده اصلی از Stellar حول حوالههای بانکی و غیر بانکی بوده و شبکه استلار دسترسی، امنیت و کارمزدهای پایین تراکنش را در اولویت کار خود قرار داده است. هدف نهایی، ایجاد شبکهای مالی بوده که شامل همه افراد حتی فقرا باشند، افرادی که در حال حاضر تحت حمایت موسسات مالی گران و منسوخ قرار دارند.
نام Stellar به دو موجودیت اطلاق میشود:
- شبکه استلار (The Stellar Network): به شبکه پرداخت توزیع شده مربوط به پردازش معاملات مالی اشاره دارد. رمز ارز (Lumen (XLM توکن شبکه Stellar است و در درجه اول به عنوان یک ارز ارتباط دهنده عمل میکند.
- بنیاد توسعه استلار (Stellar Development Foundation): که به عنوان Stellar.org نیز شناخته میشود، یک سازمان غیرانتفاعی بوده که مسئولیت حفظ شبکه استلار را بر عهده دارد. هزینههای عملیاتی علاوه بر کسوراتی به عنوان مالیات از مردم، با تخصیص ۵ درصد از کل عرضه توکن XLM در هنگام راهاندازی به این بنیاد، تأمین میشود.
جد مککیلب (Jed McCaleb) که از همبینانگذاران ریپل است، پس از بروز اختلاف نظر، از تیم این پروژه جدا شد و استلار پس از آن به عنوان فورک ریپل به کار خود ادامه داد. جدایی مککیلب از ریپل یک موضوع بحث برانگیز بود و در نهایت با تلاش وی برای فروش کامل ۹ میلیارد ارز دیجیتال ریپل (XRP) خود پایان یافت، اقدامی که تأثیر قابل توجهی در بازار رمز ارز XRP داشت. مککیلب بعداً در دادگاهی با ریپل توافق کرد که مقدار رمز ارز XRP را که میتواند در یک زمان بفروشد، محدود کند.
بیشتر بخوانید: معرفی جد مک کالب یکی از افراد مهم در حوزه ارز دیجیتال
در ابتدا کدهای استلار تاثیر گرفته شده از کدهای برنامهنویسی ریپل بود، اما در نوامبر ۲۰۱۵ (آبان ۱۳۹۴) پس از ادعای نقص در مکانیزم اجماع ریپل، استلار اقدام به یک بهروزرسانی کامل در شبکه خود کرد. استفان توماس (Stefan Thomas)، مدیر ارشد فناوری موسسه ریپل، با گذاشتن یک پست وبلاگی تحت عنوان “چرا مسئله فورک استلار تاثیری بر Ripple ندارد” به این مسئله پرداخت و نتیجه گرفت هیچ تهدیدی برای ادامه کار شبکه XRP وجود ندارد. در نسخه جدید ۲۰۱۵، استلار دیگر فورکی از ریپل محسوب نمیشد و از کدهای کاملاً متفاوتی استفاده میکرد.
هدف استلار چیست؟
استلار مانند ریپل در درجه اول یک شبکه پرداخت بوده و پس از آن یک ارز رمزنگاری شده محسوب میشود. استلار دارای رمز ارز XLM است که برای انتقال بسیار راحتتر از ارزهای فیات بوده و در تلاش است جایگزینی برای این نوع ارزها باشد. در ظاهر، شبکه پرداخت استلار عملکردی مشابه پیپال (PayPal) دارد. ابتدا کاربران از طریق واسطه معتبری مانند بانک، وجه را به Stellar واریز میکنند. سپس شبکه با توجه به وجه واریزی به آن حساب کاربری اعتبار میدهد و کاربران میتوانند این وجوه را برای هر کسی در شبکه ارسال کنند.
شبکه پرداخت Stellar با استفاده از فناوری بلاک چین، خود را از پیپال متمایز کرده است. بلاک چین مزایای بیشماری از جمله عدم تمرکز، شفافیت و امنیت را نسبت به سرورهای سنتی ارائه میدهد. شاید جذابترین دلیل انتخاب استلار به جای پیپال، کارمزدهای بسیار کمتر در شبکه Stellar باشد. کارمزد تراکنشها در استلار فقط با هدف جلوگیری از اسپم (Spam) در شبکه وجود دارد و بسیار ارزان است. کارمزد پایه در حال حاضر ۰٫۰۰۰۰۱ رمز ارز XLM است.
استلار با توجه به اینکه همه طرفهای تراکنش در یک شبکه هستند، هزینههای تراکنش بسیار پایینی دارد، در حالی که در سیستم مالی سنتی با توجه به پردازشهای متعدد و کارمزدهای تبدیل، هزینههای تراکنش بسیار بالاتر است. شبکه استلار و رمز ارز XLM حتی در مقایسه با سایر ارزهای رمزپایه ارزانتر است، زیرا هیچ ماینری در شبکه جهت استخراج وجود ندارد و در نتیجه برای انجام هر تراکنش نیازی به پرداخت کارمزدهای بالا به ماینرها نیست.
تراکنشهای چند ارزی
استلار با تراکنشهای چند ارزی خود، پرداختهای بینالمللی را آسانتر میکند. به عنوان مثال، اگر بخواهید با استفاده از موجودی دلار خود یورو ارسال کنید، این تبدیل با استفاده از Stellar به صورت زیر امکانپذیر است:
- استلار برای مبادلات هر جفت ارز یک دفترچه سفارشات داخلی دارد. در مثال ذکر شده بالا با این روش، استلار به دنبال شخصی میگردد که بخواهد یورو را با دلار معاوضه کند و تبدیل را به طور خودکار انجام میدهد.
- رمز ارز XLM در شرایطی که بازار فعالی بین دو ارز وجود نداشته باشد، میتواند به عنوان یک پل ارزی عمل کند. اگر هیچ کس نخواهد یورو را به دلار تبدیل کند، در عوض استلار همزمان به دنبال پیشنهاد USD به XLM و XLM به EUR خواهد بود. سپس شبکه آن مبادلات را انجام داده و تبدیل دلار به یورو را تکمیل میکند.
- سرانجام، برای این تبدیل اگر انجام گزینههای قبلی امکانپذیر نباشد، استلار به دنبال پیشنهادات موجود در شبکه است که در نهایت منجر به تبدیل مثال مورد نظر میشود. EUR به AUD ،AUD بهBTC ،BTC به XLM ،XLM به USD.
پروتکل اجماع استلار
استلار ممکن است به اعتباردهندههای خود برای حفظ بلاک چین پاداش ندهد، اما برای آنها هنوز وظیفهای تعریف کرده است. هر گره (Node) در استلار برای تعیین صحت یا عدم انجام تراکنشها از الگوریتم اجماع توافقنامه بیزانس فدراسیون (Federated Byzantine Agreement) استفاده میکند. در این سیستم، هر گره لیستی از گرههای دیگری را که میخواهد با آنها همکاری کند، داشته و برای تایید یک تراکنش، گرهها اساساً میگویند: “من به این معامله اعتماد دارم تا زمانی که مقدار X از دوستانم نیز به آن اعتماد کنند”.
الگوریتم اجماع استلار به عنوان یک سیستم عضویت باز است. به این صورت که هر کسی آزاد است که به یک گره اعتبارسنجی تبدیل شده و گرهها میتوانند به جای استفاده لیستی از یک مقام مرکزی، گرههای دیگری که میخواهند همکاری کنند را انتخاب کنند. این امر باعث میشود طراحی شبکه استلار از شبکههای مشابهی مانند ریپل و نئو که از الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانس (dBFT) استفاده میکنند، غیر متمرکزتر باشد.
عرضه رمز ارز XLM جدید در شبکه Stellar
رمز ارزهای XLM جدید هر ساله با نرخ یک درصد به شبکه استلار اضافه میشوند. سازوکار عرضه به صورت هفتگی محاسبه و اجرا شده و استخر عرضه، رمز ارزهای جدید را بین نودهایی که سهمش بیش از ۰٫۰۵٪ از کل موجودی توکنهای XLM بوده است، توزیع میکند. اندازه استخر عرضه با این فرمول تعیین میشود: تعداد لومن موجود * نرخ تورم هفتگی + استخر کارمزد. عرضه نیز بر اساس مقدار لومنهایی که در حساب کاربری یک نود موجود است، مشخص میشوند.
هر نود یا گره، امکان شرکت در این روند توزیع را دارد، با این شرط که حداقل موجودی آن ۰٫۰۵ درصد از لومنهای موجود باشد. نودهایی که این میزان حداقلی را دارا باشند، در عرضه شرکت داده میشوند اما مقدار عرضه تعلق گرفته به هر حساب با توجه به مقدار دارایی موجود سنجیده میشود. به عنوان مثال اگر یک نود، ۱۰ درصد لومنهای موجود را دارا باشد، ۱۰ درصد عرضه برای آن واریز میگردد. به همین خاطر، برخی از دارندگان XLM گروههایی را تشکیل دادهاند که در آن لومنهای خود را در یک حساب تعیین شده تجمیع کرده و درآمد را بین همه شرکتکنندگان تقسیم میکنند.
در شبکه استلار فقط ۲۰ الی ۳۰ گره وجود دارد که پایداری شبکه را تأمین میکنند. این عدم مشارکت یک عارضه جانبی رایج در سیستمهایی است که میخواهند از انگیزه اقتصادی مکانیزمهای اجماع چشمپوشی کنند. اعتبارسنجها در استلار فقط با انگیزه اختصاص منابع خود به شبکه فعالیت میکنند.
چگونه استلار بخریم؟
برای خرید رمز ارز XLM دو راه کلی وجود دارد: صرافی داخلی و صرافی خارجی.
صرافی خارجی: تقریبا تمامی صرافیهای خارجی از معاملات استلار در قالب رمز ارز XLM پشتبانی میکنند. اگرچه قدرت نقدشوندگی بالا، از مزایای مهم این صرافیها است، اما مشکل بزرگ این بوده که اکثر آنها، ایران را در لیست کشورهای تحریمی خود قراردادهاند و این امر تاکنون منجر به مسدود شدن حساب بسیاری از ایرانیان شده است. به عنوان مثال، صرافی بایننس یکی از بهترین و بزرگترین صرافیهای رمز ارزی بوده که امکان خرید و فروش استلار را برای کاربران فراهم کرده، اما برای استفاده از این صرافی ارز دیجیتال حتما باید از ویپیان استفاده کرده و آیپی خود را همیشه ثابت نگه دارید، چرا که در صورت تشخیص بایننس در تغییر آیپی، حساب شما بسته خواهد شد.
بیشتر بخوانید: آموزش صفر تا صد ترید ارزهای دیجیتال در صرافی بایننس
صرافی داخلی: به نظر میرسد که با توجه به مشکلات تحریمی در رابطه با استفاده از صرافیهای خارجی، بهترین و راحتترین راه دسترسی به ارز دیجیتال شبکه استلار یعنی رمز ارز XLM، استفاده از یک صرافی معتبر داخلی است. بیت ۲۴ یکی از صرافیها مورد اعتماد بوده که امکان خرید و فروش آنی و پرداخت سریع استلار و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال را فراهم کرده است.
بهترین کیف پولهای استلار
کیف پولهای زیادی از استلار و رمز ارز XLM پشتیبانی میکنند. عموما نگهداری روش نگهداری رمز ارزها به سلیقه افراد بستگی دارد. برخی ترجیح میدهند که دارایی خود را در والتهای تحت وب نگه دارند، برخی در کیف پولهای نرم افزاری و سایرین در کیف پول سخت افزاری.
کیف پول سخت افزاری برای نگهداری رمز ارز XLM
اکثر کیف پولهای سخت افزاری مانند لجر (Ledger) و ترزور (Trezor)، نگهداری استلار را امکان پذیر کردهاند. با این حال، یکی از بهترین گزینهها در این رابطه، والت سخت افزاری لجر نانو اس بوده که یکی از محبوبترین کیف پولهای سرد محسوب میشود.
بیشتر بخوانید: آموزش تصویری نصب و استفاده از کیف پول لجر نانو اس (Ledger Nano S)
والت نرم افزاری استلار و رمز ارز XLM
برخی از افراد ممکن است که توان پرداخت هزینه کیف پول سخت افزاری را نداشته باشند. در این صورت، کیف پولهای نرم افزاری مانند تراست والت (Trust Wallet)، گواردا (Guarda) و اتمیک والت (Atomic Wallet) بهترین گزینه این افراد برای نگهداری رمز ارز XLM است.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین کیف پول های استلار (XLM) در سال ۲۰۲۰
سخن پایانی
استلار میخواهد به روش استاندارد ارسال پول در سراسر جهان تبدیل شود. این تیم رویکردی از پایین به بالا را در پیش گرفته و به جای بانکهای بزرگ ریسک پذیر، بر شرکتهای انتقال پول و حواله تمرکز کرده است. استلار معتقد است بانکها قبل از شروع استفاده از شبکه، باید موفقیت پروتکل را در جاهای دیگر ببینند و حتی شرکت IBM اعلام کرده که استلار شروع بسیار مناسبی داشته است.
از نظر استلار، هزینههای مربوط به انتقال پول به ویژه انتقالهایی که بین دو کشور اتفاق میافتد، تأثیر نامناسبی بر فقرا دارد. به عنوان مثال، خانوادههای کارگران هر ساله ۴۴ میلیارد دلار کارمزد انتقال به وسترن یونیون (Western Union) یا شرکتهای مشابه پرداخت میکنند. استلار این مقدار عظیم را یک هزینه غیرضروری میداند که توسط یک معماری مالی منسوخ از مردم گرفته میشود.
استلار نه کاملا به دنیای ارزهای دیجیتال تعلق دارد و نه به شبکههای پرداخت قدیمی، بلکه در میانه آنها ایستاده است. استلار و رمز ارز XLM به طور قابل توجهی غیر متمرکزتر از پیپال است، اما بدون مکانیسم تشویقی برای گرههای اعتبار سنجی، مشخص نیست که Stellar چگونه میتواند غیر متمرکز باقی بماند. موفقیت نهایی استلار به تایید آن توسط موسسات مالی قدیمی و نحوه مقیاس پذیری شبکه بستگی خواهد داشت. با این حال با فرض موفقیت، استلار این امکان را دارد که انقلابی در نحوه انتقال پول در دنیا ایجاد کند.